1915… τί υπέροχη χρονιά! Ο Α’ παγκόσμιος πόλεμος μαίνεται … σε όλο τον κόσμο (μιας και ήταν παγκόσμιος), χιλιάδες άνθρωποι πεθαίνουν μέσα σε «πεντάστερα» χαντάκια σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του πλανήτη ενώ την ίδια ώρα βασιλείς και στρατηγοί απολαμβάνουν πανάκριβα κρασιά και σαμπάνιες στα παλάτια τους.
Ελλάδα του 1915… η Θεσσαλονίκη είναι ξανά, μετά από μερικές 100αδες χρόνια, Ελληνικό έδαφος μετά την ανακατάληψή της από τον Ελληνικό στρατό το 1912, κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών πολέμων. Όλα ωραία όλα όμορφα στην πανέμορφή πόλη μας. Πολυπολιτισμικότητα, μεγάλα παζάρια, αγορές, εμπόριο, πλοία πάνε και έρχονται, χοντροί τυπάδες κάθονται σε καφενεία και (όχι δεν γκρινιάζουν για τον ΠΑΟΚ ακόμα… έχουμε μέχρι το 1926, ακόμα η μίρλα δεν είχε ξεκινήσει) γενικά όλα κομπλέ. Θα μπορούσε αυτή η ωραία ατμόσφαιρα να συνεχιστεί; ‘Ελα σοβαρευτείτε… για την Ελλάδα μιλάμε….
Βουλγαρία, Αυστρουγγαρία και Γερμανία κάνουν ντου στους iste boje ista vera Σέρβους φίλους μας, σε μια ακόμα προσπάθεια, μετά το 1914, να τους στείλουν στο ΑΧΕΠΑ για κάνα 2βδόμαδο. Θα με πεις πώς μας επηρεάζει αυτό εμάς; Θα σε πω τώρα: Άγγλοι και Γάλλοι σκάνε μύτη στη Θεσσαλονίκη και αποβιβάζουν κάνα 10000χίλιαρο στρατά. Τους αρχίζουμε εμείς τότε στην κλάψα… “ρε αδερφέ η Ελλάδα είναι ουδέτερη!”, “ Τί θέλετε εσείς εδώ;!” Αρχικά που λέτε, παρελάσεις κάνανε και άλλα διάφορα όπως άραγμα όπου υπάρχει κίνδυνος να μολυνθείς από ελονοσία, χοροί υπό τους ήχους μπάντας του ναυτικού, ανταλλαγή κερμάτων με λιμενεργάτες, κατάρριψη Γερμανικών ζέπελιν και μοστράρισμα των συντριμιών στο λαό της Θεσσαλονίκης, αγορά και εκτροφή πουλερικών και αθλοπαιδιές ( τσουβαλοδρομίες, καροτσάδες και πάλη πάνω σε μουλάρια). Τίποτα δηλαδή που να έχει σχέση με το να βοηθήσουν τη δόλια τη Σερβία, για την ώρα.
Τί έκανε τότε λοιπόν η Ελλάδα που ήταν ουδέτερη τυπικά; Επιδόθηκε και αυτή σε αθλοπαιδιές… την αγαπημένη της… τον Εθνικό διχασμό. Βασιλιάς λέει γουστάρω Γερμανία, Βενιζέλος λέει γουστάρω Αντάντ (Άγγλοι, Γάλλοι, Ρώσοι κτλ κτλ). Να πάμε με τους Γερμανούς οι βασιλικοί από τη μία, να πάμε με τους Άγγλους οι βενιζελικοί. Βενιζελικοί στο βορρά με έδρα την όμορφη μας πόλη-στρατόπεδο, βασιλικοί στο νότο με έδρα την Αθήνα… ωραία πράματα. Την ίδια ώρα οι Γερμανοαστρουγγαρικοβουλγαρικές δυνάμεις (που από εδώ και πέρα θα τις λέμε κεντρικές δυνάμεις για να μη γράφω όλο αυτό) έχουν τρέξει τους iste boje ista vera μέχρι την Αλβανία και από εκεί την κάνουν για Κέρκυρα. Προσπάθησαν να τους βοηθήσουν λίγο οι Γάλλοι αλλά καλύτερα να συνέχιζαν τις τσουβαλοδρομίες και την πάλη πάνω σε μουλάρια.
Μην μπορώντας να κάνουν τίποτα λοιπόν οι δυνάμεις της Αντάντ, αράζουν στα καφενεία και τις παραλίες της Θεσσαλονίκης, χαλλλλαρά, για καφεδάκι, ρετσίνα και μπυρίτσες.Επίσης, στον ελεύθερο τους χρόνο επιδό-
θηκαν με πολύ μεγάλη επιτυχία στην κηπουρική, παίρνοντας επάξια τον τίτλο “οι κηπουροί της Θεσσαλονίκης”! Στο μεταξύ ο Βενιζέλος τα παίρνει με το βασιλιά, που γουστάρει Deutschland και παραιτείται. Τα παίρνουν και οι δυνάμεις της Αντάντ, κράζουν το βασιλιά, καταλαμβάνουν μαζί με τους βενιζελικούς τις περιοχές που τον υποστηρίζουν και αλλάζουν το βασιλιά με το γιο του τον Αλέκο. Ο Βενιζέλος ξεπαραιτείται και η χώρα επανενώνεται.
Πολλές μάχες ξεκινάνε βόρεια της Θεσσαλονίκης, (Μακεδονικό μέτωπο… ψάχτε βρείτε το… δε θα σας τα λέω εγώ όλα) θάνατος, σκοτωμοί, λιμοί, καταποντισμοί, μωρά κλαίνε κτλ και η Ελλάδα μπαίνει και αυτή στον πόλεμο. Στη Θεσσαλονίκη όσο γίνονται όλα αυτά οι Αγγλογάλλοι πεθαίνουν από ελονοσία σαν τις μύγες , ενώ έγινε και κάτι που σημάδεψε την ιστορία της πόλης για πάντα: Ένα σπίτι ,στη συνοικία Μεβλανέ… Ολυμπιάδος 3 συγκεκριμένα, παίρνει φωτιά. Μια θειά βλέπεις ξέχασε το τηγάνι με τα κολοκυθάκια στη φωτιά! 18 Αυγούστου 1917 έγραφε το ημερολόγιο. Η διπλανή του αποθήκη αρπάζει και αυτή φωτιά και λόγω του ανέμου η πυρκαγιά εξαπλώνεται σε δύο μέτωπα, προς την Αγίου Δημητρίου και προς τη Λέοντος Σοφού. Ο δυνατός άνεμος κατέβασε την πυρκαγιά ακόμα περισσότερο προς το κέντρο της πόλης κατακαίγοντας το όλο, μέχρι την οδό Εθνικής Αμύνης (Χαμιντιέ). 32 ώρες κράτησε αυτός ο σασιρμάς, μέσα σε 32 ώρες, παρά τις προσπάθειες πυρόσβεσης που τζάμπα κόπος ήταν, 9500 σπίτια κάηκαν. Συνολικά μια απόσταση 1.000.000 τετραγωνικά μέτρα λαμπάδιασε και 70.000 άνθρωποι έμειναν στο δρόμο…Ευτυχώς οι νεκροί ήταν ελάχιστοι, μόνο μερικοί Γάλλοι στρατιώτες. Παρά τις καταστροφές, παρά τους πολέμους (που προφανώς έληξαν με τη συνθήκη των Βερσαλλιών και την παράδοση των Κεντρικών δυνάμεων), η Θεσσαλονίκη επιβίωσε. Από μια εμπορική, ανατολίτικου στυλ, πόλη που ήταν το 1915, μετατράπηκε μέχρι το 1917 σε μια πόλη στρατόπεδο και μετά σε μια πόλη λαμπάδα… Τέλος, μετά την καταστροφή η πόλη του ΠΑΟΚ, ξαναζωντάνεψε και μπήκαν οι βάσεις για να γίνει η πόλη που στους δρόμους της περπατάμε σήμερα.
